6. Asbestemmingen bij een crematoruim
Het bewaren of verstrooien van de as
Nadat in 1991 'de wet op de lijkbezorging' werd gewijzigd, zijn de mogelijkheden rondom de asbestemmingen verruimd.
Tijd nemen om je keuze te maken
Bij het kiezen voor een asbestemming is de eerste stap de vraag of men wil bewaren of verstrooien. Die keuze hoeft niet direct gemaakt te worden. Nadat de crematie heeft plaatsgevonden, komt de as in een hermetisch afgesloten asbus en wordt bewaard in de algemene nis. Na 1 maand wordt de asbus vrijgegeven. Vervolgens bieden de meeste crematoria de mogelijkheid om zonder extra kosten deze bewaartermijn met enkele maanden te verlengen.
De asbus blijft dan in de algemene nis, welke niet toegankelijk is. Deze periode biedt meer tijd om rustig na te kunnen denken over de definitieve asbestemming. Naast de officiële plaatsen, zoals het columbarium/urnenmuur van 't crematorium of een begraafplaats, kan men de as ook thuis bewaren of op een andere gedenkplaats.
6. 1 Het columbarium
Op het terrein van de meeste crematoria staat een columbarium. Dit is een urnenmuur, voorzien van nissen. Hierin wordt de ineen sierurn geplaatste asbus gezet.
Naast enkele zijn er ook dubbele nissen, bijvoorbeeld voor asbussen van een echtpaar, die kunnen of in één grote sierurn worden geplaatst of in twee aparte. De nissen worden doorgaans eerst voor 3 jaar, 5 jaar of langer verhuurd, daarna kan er in principe onbeperkt verlengd worden, indien gewenst ook per jaar.
6. 2 Sluitplaten voor de nis
In plaats van een open nis, kan deze ook afgesloten worden. Zo'n sluitplaat kan transparant zijn, waardoor de urn zichtbaar blijft.
Uiteraard kan de sluitplaat ook van een ander materiaal zijn- van marmer tot brons- waar een tekst en/of een afbeelding op of in aangebracht kan worden. Daarnaast kan de sluitplaat voorzien worden van een bloemenhouder. In een afgesloten nis kan de asbus zonder sierurn worden geplaatst. Zowel een sluitplaat als een sierurn dient men zelf aan te schaffen en is eigendom van de huurder van de nis.
6. 3 Urngraven of urnkelders
Een andere mogelijkheid is het huren van een urnenkelder, ook wel urngraf genoemd. Dat is echter niet bij alle crematoria mogelijk. De oppervlakte van de grond voor een urnenkelder is afhankelijk van het aantal te plaatsen asbussen/ sierurnen. Evenals bij een graf kan ook op de urnenkelder een monument worden geplaatst.
6. 4 Het verstrooien van de as
Doorgaans werd de as via het crematorium verstrooid. Dat gebeurde op speciale -door de wet toegelaten- terreinen, zoals het strooiveld op het terrein van het crematorium.
Het Nationaal verstrooiterrein Delhuyzen bij Arnhem is een andere mogelijkheid om de as te verstrooien. Dit is een 80 ha. groot natuurgebied op de Veluwe en is toe-gankelijk voor bezoekers.
Daarnaast zijn er ook nog andere speciale verstrooiterreinen. Zo wordt door het crematorium in Groningen bijvoorbeeld ook gebruik gemaakt van de Eendenkooi te Haren.
Bij verstrooiing vanuit het crematorium kunnen nabestaanden zelf bepalen of ze wel of niet bij de verstrooiing aanwezig willen zijn. Is er sprake van een 'anonieme' verstrooiing (zonder aanwezigheid van nabestaanden) kan men achteraf op de hoogte worden gesteld van de datum waarop de verstrooiing heeft plaatsgevonden.
De verstrooiing van de as op specifieke daarvoor bedoelde terreinen gebeurt altijd door of -indien men zelf wenst te verstrooien- onder begeleiding van een medewerker van het crematorium. Bij verstrooiingen met nabestaanden kan men desgewenst na de verstrooiing het vuurvaste identiteits-steentje mee naar huis nemen.